Tuan Yang di-Pertua,
Peranan sektor perhutanan telah pun diiktiraf di Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu melalui Konvensyen Kerangka Perubahan Iklim (United Nations Framework Convention on Climate Change – UNFCCC) dan Konvensyen Kepelbagaian Biologi (United Nations Convention on Biological Diversity – UNCBD).
Dari segi mitigasi, UNFCCC telah mewujudkan satu mekanisme dikenali sebagai “Reducing Emissions from Deforestation and Forest Degradation in Developing Countries” atau nama singkatnya REDD Plus.
Untuk melaksanakan mekanisme ini, Malaysia telah melakukan persediaan yang wajib serta melaporkannya kepada UNFCCC sejak beberapa tahun yang lepas; iaitu:
1. National REDD Plus Strategy (NRS);
2. Forest Reference Level (FRL) atau Forest Reference Emissions Level (FREL);
3. National Forest Monitoring System; dan
4. Safeguard Information System.
Sehubungan itu, Malaysia telah membangunkan satu kerangka kewangan iaitu “REDD Plus Financial Framework” untuk membolehkan kita mendapat dana untuk membiayai sistem pengurusan hutan secara mampan.
Sektor perhutanan merupakan satu-satunya sektor yang mempunyai sumbangan positif kepada pengurangan pelepasan karbon di Malaysia kerana hutan kita, sama ada hutan perlindungan, hutan simpanan kekal atau hutan negeri merupakan sinki karbon di mana stok karbonnya melebihi perlepasan karbonnya.
Berdasarkan laman web UNFCCC, Malaysia telah mencatatkan ‘avoided emissions’ sebanyak 97.47 juta tan karbon menerusi sistem Sustainable Forest Management (SFM) antara 2006 hingga 2010. Perkara tersebut telah dilaporkan menerusi FRL seperti yang disebutkan tadi.
Justeru, Malaysia layak untuk memohon ‘results-based payment’ menerusi Green Climate Fund (GCF). Contohnya, Indonesia telah mendapat GCF sebanyak USD103 juta bagi 20 juta tan karbon pada tahun 2020.
Langkah tersebut adalah selaras dengan pendirian negara kita bahawa negara maju selaku ‘historical emitters’ mempunyai obligasi untuk memberi bantuan kewangan kepada negara-negara yang sedang membangun.
Peranan mitigasi yang dimainkan sektor hutan juga amat penting bagi pelaksanaan Nationally Determined Contributions (NDCs) untuk mengurangkan pelepasan intensiti karbon negara sebanyak 45% antara 2021 hingga 2030, berdasarkan tahap pelepasan karbon pada tahun 2005.
Beberapa kerajaan negeri telah mengumumkan hasrat untuk menjual karbon hutan mereka di pasaran karbon sukarela. Mereka mungkin tidak sedar bahawa ini akan membawa cabaran kepada pelaksanaan NDC di peringkat kebangsaan.
Ini kerana, stok karbon hutan sedia ada seluruh negara telah diambil kira dalam perancangan NDC untuk membolehkan Malaysia mencapai pelan pengurangan intensiti karbon. Sebarang pengeluaran stok karbon hutan oleh mana-mana negeri untuk pasaran karbon sendiri akan menjejaskan pengiraan sebelum ini.
Saya menyeru Kementerian memberi perhatian dalam isu ini, dan memberi penerangan kepada setiap negeri supaya Malaysia dapat memaparkan dasar yang matang dan konsisten demi meningkatkan kepercayaan masyarakat antarabangsa terhadap dasar perhutanan dan perubahan iklim kita.
Sekian, terima kasih.
Jawapan
Tuan Yang Dipertua,
1. Kementerian Sumber Asli, Alam Sekitar dan Perubahan iklim (NRECC) bersetuju akan keperluan untuk membangunkan dasar pasaran karbon yang tuntas dan selari dengan matlamat pencapaian komitmen negara dan keputusan rundingan Artikel 6, Perjanjian Paris dalam memastikan sasaran Nationally Determined Contribution (NDC) kita tercapai. Kementerian berpandangan selain sektor perhutanan, mekanisme pasaran karbon berpotensi untuk menjadi pilihan bagi sektor yang menghadapi cabaran teknikal dan ekonomi untuk mengurangkan pelepasan GHG (hard to abate sectors) seperti sektor proses industri dan penggunaan produk, sektor penerbangan dan sektor perkapalan.
2. Dari aspek ekonomi dan perdagangan, pelaksanaan mekanisme pasaran karbon berpotensi untuk menyumbang kepada pembangunan mampan di peringkat domestik dan menyokong peralihan hijau oleh entiti swasta ke arah kemampanan melalui pemindahan teknologi dan mewujudkan peluang pekerjaan hijau.
3. Sebagaimana Ahli Yang Berhormat sedia maklum, Mekanisme REDD Plus telah dibangunkan di bawah Konvensyen Rangka Kerja Perubahan Iklim Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (United Nations Framework Convention on Climate Change – UNFCCC) bertujuan untuk memberikan nilai kewangan terhadap penyerapan karbon oleh hutan serta menawarkan insentif kepada negara-negara membangun bagi mengekalkan hutan dan mengurangkan pelepasan gas rumah kaca (GHG) daripada aktiviti perhutanan.
4. Perkara 74 (2) Perlembagaan Persekutuan menetapkan hutan adalah di bawah bidang kuasa Kerajaan Negeri. Dengan itu, setiap negeri mempunyai kuasa dan hak untuk menggubal undang-undang dan menguruskan dasar perhutanan di negeri masing-masing. Kuasa eksekutif Kerajaan Persekutuan adalah terhad kepada memberi nasihat, bantuan teknikal, latihan, penyelidikan dan pembangunan dalam sektor perhutanan kepada negeri-negeri.
5. Bagi memastikan hala tuju pasaran karbon yang komprehensif dan mengambil kira segala ketetapan di bawah UNFCCC, Kementerian telah membangunkan Panduan Pasaran Karbon Sukarela Sektor Hutan (PKH) sebagai sumber rujukan kepada Kerajaan Negeri serta pihak yang ingin terlibat di dalam aktiviti pembangunan dan perdagangan kredit karbon hutan secara sukarela (voluntary carbon markets – VCM). Walau bagaimanapun, Kementerian tidak mengawalselia aktiviti pembangunan produk bagi VCM buat masa ini, namun begitu mana-mana pihak yang ingin menjalankan aktiviti tersebut perlu mengemukakan butiran mengenai projek kredit karbon tersebut (maklumat projek, skop dan tempoh masa, metodologi dan pelaporan tahunan bagi unit kredit karbon dihasilkan) kepada pihak Kementerian.
6. Selain itu, ianya juga tidak tertakluk kepada mekanisma pasaran karbon di bawah kerangka UNFCCC dan Perjanjian Paris; memandangkan ianya beroperasi di ruang lingkup penawaran/permintaan (supply and demand) yang bersifat sukarela dan diperdagangkan di bawah ekosistem pasaran swasta. Namun begitu, Kerajaan Negeri dan pihak yang terlibat juga dinasihatkan untuk melaksanakan due diligence bagi memastikan sebarang transaksi dan perjanjian tidak merugikan.
7. Ke arah itu, Kementerian ini sentiasa memastikan sokongan teknikal dari segi khidmat nasihat dan pembangunan kapasiti diselaraskan dengan pihak Kerajaan Negeri untuk memudah cara pihak Kerajaan Negeri di dalam menetapkan hala tuju dan keperluan bagi terlibat di dalam aktiviti projek kredit karbon hutan.
8. Selain itu, Bursa Malaysia di bawah Kementerian Kewangan juga telah membangunkan Bursa Carbon Exchange (BCX) yang merupakan platform perdagangan pasaran karbon sukarela (voluntary carbon market – VCM) patuh syariah yang pertama di dunia yang dilancarkan pada 9 Disember 2022. Di bawah BCX, hasil perdagangan karbon kredit yang dijana adalah tertakluk kepada perjanjian di antara pembeli (syarikat swasta, individu dan organisasi) dan penjual bagi memenuhi sasaran sukarela entiti yang membelinya (sebagai contoh, komitmen syarikat ke arah Net Zero dan sebagainya). Kementerian juga telah menetapkan bahawa transaksi kredit karbon di bawah platform BCX tidak boleh digunakan oleh negara lain di dalam mencapai sasaran Nationally Determined Contributions (NDC). Syarikat swasta atau entiti yang berhasrat untuk terlibat di dalam pasaran sukarela ini juga perlu mematuhi piawaian dan syarat yang ditetapkan oleh pengusaha platform ini.
9. Selain pasaran karbon sukarela, mekanisma pengoperasian pasaran karbon pematuhan (compliance carbon market) di bawah Perjanjian Paris sedang dirundingkan dan dijangka akan dimuktamadkan dalam masa terdekat. Mekanisma di bawah Artikel 6, Perjanjian Paris ini adalah berbeza dengan ekosistem pasaran karbon sukarela. Kementerian berpandangan bahawa penetapan dasar bagi pelaksanaan mekanisme pasaran karbon di Malaysia perlu dibangunkan dan sentiasa dikemaskini berpandukan kepada keputusan UNFCCC dari semasa ke semasa.
10. Bagi memastikan dasar ini turut selari dengan konteks pembangunan negara, pembangunan kapasiti dan pelaksanaan program komunikasi, pendidikan dan kesedaran awam (CEPA) mengenai mekanisme pasaran karbon kepada pemegang taruh termasuk kerajaan negeri juga penting. Dalam hal ini, Kementerian akan meneruskan libat urus bersama pemegang taruh termasuk kerajaan negeri bagi mendapatkan pandangan dan input berkaitan penetapan dasar bagi pelaksanaan mekanisme pasaran karbon di Malaysia.
Sekian, terima kasih.